Znaczenie pomp efflux w wielolekowej oporności Gram-ujemnych bakterii
[Significance of efflux pumps in multidrug resistance of Gram-negative bacteria]

Streszczenie.

Zjawisko wielolekooporności bakterii stanowi poważny problem, z którym zmaga się współczesna medycyna. Ten rodzaj oporności jest w znacznym stopniu konsekwencją nadużywania i nieprawidłowego stosowania substancji antybakteryjnych, szczególnie antybiotyków i chemioterapeutyków, w warunkach szpitalnych. Wielolekooporność jest wywołana przez szereg współdziałających ze sobą mechanizmów oporności. Najnowsze badania wskazują iż pompy i systemy pomp efflux stanowią istotny element tego zjawiska. Przyczyniają się do tego szczególnie systemy efflux RND bakterii Gram-ujemnych, które charakteryzują się szerokim zakresem substratowym, aktywnie usuwając poza komórkę takie związki, jak antybiotyki, barwniki, detergenty, toksyny oraz substancje czynne środków dezynfekcyjnych i antyseptycznych. Transportery te są zwykle kodowane na chromosomach bakteryjnych. Geny kodujące białka pomp efflux mogą być również niesione na plazmidach oraz innych ruchomych elementach genetycznych. Takie pompy z reguły są specyficzne wobec wąskiej grupy substratów, jednak jako dodatkowy mechanizm mogą przyczyniać się do zjawiska wielolekooporności.

Abstract.

The phenomenon of multidrug resistance of bacteria is a serious problem of modern medicine. This resistance largely is a consequence of abuse and improper use of antibacte rial substances, especially antibiotics and chemotherapeutics in hospital settings. Multidrug resistance is caused by a number of interacting mechanisms of resistance. Recent studies have indicated that efflux pumps and systems of efflux pumps are an important determinant of this phenomenon. Contribute to this particular RND efflux systems of Gram-negative bacteria, which possess a wide range of substrates such as antibiotics, dyes, detergents, toxins and active substances of disinfectants and antiseptics. These transporters are usually encoded on bacterial chromosomes. Genes encoding efflux pumps’ proteins may also be carried on plasmids and other mobile genetic elements. Such pumps are usually specific to a small group of substrates, but as an additional mechanism of resistance may contribute to the multidrug resistance.